کاربرد اسید اگزالیک در زنبورداری و کنترل کنه واروآ

کنه واروآ از جمله آفت های زنبور عسل میباشد و هر ساله از این بابت خسارت های زیادی به کندوهای عسل وارد میشود. این کنه تراشه ای در سیستم تنفسی زنبور عسل را از بین میبرد. بهترین و سالم ترین درمان کنه واروآ توسط اسید اگزالیک انجام میشود.
اسید اگزالیک یک ترکیب آلی شامل کربن است که ریشه طبیعی دارد. از جمله مواد غذایی حاوی اسید اگزالیک عبارت است از: اسفناج، ریواس، چغندر، کلم، شکلات و ... . بر اساس گمان های بسیاری، حس عجیبی که بعد از خوردن اسفناج در دهان ایجاد میشود، به دلیل وجود اسید اگزالیک در اسفناج است. همچنین سمی بودن برگ¬های ریواس نیز به اسید اگزالیک نسبت داده می¬شود.
از آنجایی که اسید اگزالیک در طبیعت یافت میشود و همچنین جزء طبیعی عسل به حساب می آید، میتواند به عنوان درمان طبیعی در این زمینه به کار گرفته شود. به دلیل عدم حلالیت اسید اگزالیک در چربی ، در موم حل نشده و از نظر باقیماندن در فرآورده های کندو مشکلی پیش نمی آورد . حتی سازمان پرورش طبیعی زنبور عسل نیز استفاده از اسید اگزالیک برای درمان کنه واروآ را مجاز میداند. همچنین از اسید اگزالیک برای سفیدکردن چوب و از بین بردن زنگ زدگی فلزات نیز استفاده میشود.
نوعی از اسید اگزالیک که برای کشتن انگل جانوران و گیاهان استفاده میشود، اسید قوی است و در صورت استفاده، باید بسیار دقت کنید تا به زنبورها و خودتان آسیب نرسانید. بدین منظور حتما اطلاعات ایمنی اگزالیک اسید را مطالعه کنید، تا بدانید که چگونه با این اسید کار کنید و چگونه در برابر ترشحات آن از خود محافظت کنید.

طریقه مصرف اسید اگزالیک 
اسید اگزالیک می تواند به صورت قطره، افشانه (اسپری) یا بخار استعمال شود.
نکته 1: آبی که از آن استفاده میکنید نباید سختی داشته باشد. اگر مخلوط آب و اسید اگزالیک منجر به ایجاد یک ماده سفید در کف ظرف شود، باید آن دور بریزید و از منبع آب دیگری استفاده کنید. می توانید از آب مقطر، دیونیزه، اسمز معکوس یا حتی آب باران نیز استفاده کنید.
نکته 2: لازم است بدانید که روش محلول سازی در شرایط نامطلوب مثل آب و هوای زمستانی کلونی های ضعیف باعث مرگ و میر زنبور و نوزادانشان می شود.
نکته 3: ندیدن کنه واروآ روی زنبورها دلیل آلوده نبودن کندو نیست، مشاهده کنه واروآ روی بدن زنبورها نشان از آلودگی بالای کلنی دارد . معمولاً بدون توجه به دیدن یا ندیدن کنه واروآ باید هر سال مبارزه صورت گیرد.

تهیه محلول 
1- 600 میلی لیتر آب داغ را در یک ظرف غیرواکنش دهنده بریزید.  
2- 35 گرم بلور اگزالیک دی هیدرات را به آب داغ اضافه کنید. مخلوط را هم بزنید ولی تکان ندهید.
3- وقتی بلورهای اسید اگزالیک حل شد، 600 گرم شکر اضافه کنید. مخلوط را هم بزنید تا زمانی که شکر حل شود.

روش قطره ای 
اگر تعداد کمی کندوی عسل دارید، روش قطره ای پیشنهاد میشود.
اگر به روش قطره ای از اسیداگزالیک استفاده می کنید، به یک قوطی از سفیدکننده چوب، یک سرنگ به حجم حداقل 50 میلی لیتر، یک ترازو کوچک که بر حسب گرم اندازه گیری کند (دقت یک دهم یا یک صدم گرم، بهترین حالت است)، یک پیمانه اندازه گیری استاندارد، شکر و یک ظرف غیرواکنش دهنده برای اختلاط نیاز خواهید داشت. خلوص سفیدکننده چوب باید بین %95 تا %100 باشد.

مراحل اعمال اسید اگزالیک به روش قطره ای به شرح زیر می باشد 
1- زنبورها را بین قاب ها هدایت کنید.
2- سرنگ را با محلول اسید اگزالیک پر کنید، به طوری که سرنگ تا علامت 50 میلی¬لیتر کاملا پر شود.
3- با شروع از یک انتهای قاب، 5 میلی لیتر از محلول را در شکافی قطره¬چکانی کنید که شامل زنبورهاست.
4- وقتی 5 میلی لیتر از محلول را قطره چکانی کردید، باید به یک شکاف جدید بروید (یک شکاف، فضای میان دو قاب یا فضای میان قاب و دیواره کناری می باشد).
5- پس از اینکه 5 میلی لیتر محلول به هر شکاف اعمال شد، کار شما تمام است.
6- در هیچ حالتی، نمی توانید بیش از 50 میلی¬لیتر برای هر کلنی استفاده کنید. اگر کندو بیش از 10 شکاف دارد، در شکاف هایی قطره چکانی کنید که زنبورهای بیشتری دارند. یا می توانید برای هر شکاف کمتر از 5 میلی لیتر محلول استفاده کنید تا بتوانید برای بیش از 10 شکاف در یک کندو محلول استفاده کنید، ولی نمی توانید در یک شکاف بیش از 5 میلی لیتر یا در یک کلنی بیش از 50 میلی لیتر محلول استفاده کنید.
7- به خاطر داشته باشید که مخلوط را مستقیما به زنبورها اعمال کنید. مخلوطی که بر سطح چوب بریزد، توسط زنبورها نادیده گرفته می شود و در سراسر کلنی پخش نمی شود.

روش اسپری کردن  
35 گرم اگزالیک اسید را در یک لیتر شربت یک به یک آب و شکر حل کرده و روی قاب های کندو اسپری کنید .
برای اینکه اگزالات به طور کامل حل شود بهتر است شربت گرم باشد ، برای هزار زنبور 3 میلی لیتر شربت کافی است .
 
روش بخار دادن 
استفاده از روش تبخیر یکی از پایدارترین روش ها در درمان کنه واروآ است. با پخش  بخار اسید اگزالیک در کندو  تمام سطوح کندو و بدن کلیه زنبورها  با یک لایه نازک ازکریستال اسید اگزالیک پوشیده می شود. این بلورهای ریز به خوبی توسط زنبور عسل قابل تحمل است، اما یک اثر کشنده بر روی کنه واروآ دارد.
هر کندو را به وسیله 2 گرم اسید اگزالیک جامد بخور دهید . این روش را حتما برای کلونی هایی که  درفضای باز هستند استفاده کنید و برای جلوگیری از فرار بخار تمام ورودی های کندو را مسدود کنید .
به منظور استفاده از بخار اسید اگزالیک ، دستگاه بخور اسید اگزالیک طراحی شده است. دستگاه بخور اسید اگزالیک شامل یک تابه بخارساز است که پس از آن که در کندوی زنبور عسل قرار داده شد متصل به باتری می شود. هنگامی که جریان به بخارساز متصل شود، تابه گرم و باعث تبخیر اگزالیک اسید موجود در آن می شود. نمونه های دیگری از دستگاه موجود است که جای باتری و جریان الکتریسیته از گاز جهت گرم کردن و تبخیر اگزالیک اسید استفاده می شود. در هنگام استفاده از بخار ساز تمام روزنه های کندو را ببندید.
به این نکته دقت کنید که کاربردهای این اسید جهت استفاده در فضای باز هستند.

؛؛ اگزالیک اسید کنه Varroa  را در شفیره کنترل نخواهد کرد . 

زمان مصرف 
بهتر است اسید اگزالیک را زمانی مصرف کنید که نوزادی نباشد و یا کم باشد، همچنین قبل از اینکه هوا خیلی سرد شود. بهترین زمان استفاده از اسید اگزالیک، اواخر پاییز است. چرا که تخم ریزی وجود ندارد و یا بسیار کم است. همچنین جمعیت زنبورها و کنه ها در حداقل ممکن است و این مساله مبارزه با آفت کنه واروآ را ساده تر میکند. یک بار درمان در سال در زمان مناسب احتمالا کافی است. چون این سیستم، واروآ را تقریبا نابود میکند. از اگزالیک اسید صبح زود یا شب استفاده کنید که تمام زنبورهای عسل در کندو باشند.